BOLD – Birleşmiş Milletler, Çin’in Uygur Türkleri’ne yaptığı soykırıma dair yeni bir rapor yayınladı. Raporu hazırlayan araştırmacılar, “insanlığa karşı suç” düzeyine varabilecek işkence vakaları için güvenilir kanıtlar bulunduğunu belirtiyor.
BBC Türkçe’nin haberine göre rapordaki deliller, yayınlanmadan önce Çin ile paylaşıldı. Amaç diyalog zemini bulmaktı. Olmayınca BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri Michelle Bachelet’in 4 yıllık görev süresinin sonunda yayımlandı. Rapor gecikince BM, Çin’in baskısına boyun eğdiği için çok eleştirildi.
Çin ise rapordaki iddiaları “saçmalık” olarak nitelendirerek reddetti. Raporda Çin, ulusal güvenlik yasalarının belirsiz biçimde uygulanması yoluyla, azınlık haklarının bastırılması ve “keyfi tutuklama sistemi” kurmakla suçlanıyor.
BM raporunda, Sincan bölgesindeki cezaevlerinde insanlık dışı yöntemlerin uygulandığı, cinsiyete dayalı şiddete ilişkin bulgular olduğu kaydediliyor. Zorla tıbbi müdahale ile ayrımcı bir aile planlamasının ve doğum kontrol politikalarının uygulandığı da rapora yansıyan bulgulardan. BM, Çin’i “keyfi olarak özgürlüğünden alıkonulan herkesi serbest bırakmak üzere” derhal adım atmaya çağırıyor. Çin’in Cenevre temsilciliği tarafından yayımlanan açıklamada ise bulguların suçluluk varsayımına dayandığını ve BM’nin yanlış bilgi kullandığı belirtildi.
ÇİN RAPORUN YAYINLANMAMASI İÇİN ÇOK UĞRAŞTI
Sincan bölgesindeki iddiaları ele alan ve 10 Aralık 2021’de yapılan açıklamada haftalar içinde açıklanacağı duyurulan rapor, BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri Michelle Bachelet’in görev süresinin sonunda yayımlandı. Çin, raporun yayımlanmasına karşı çıkmıştı. Rapordaki bulgular ise yayımlanmadan önce Pekin yönetimiyle paylaşılmıştı ve diyalog zemini oluşturulması hedefleniyordu. Raporun yayımlanmasının birkaç defa ertelenmesi, Pekin yönetiminin BM üzerinde siyasi basınç oluşturduğu eleştirilerine neden olmuştu.