BOLD – İstanbul Sözleşmesi olarak bilinen “Kadına Yönelik Şiddet ve Aile İçi Şiddetin Önlenmesi ve Bunlarla Mücadeleye Dair Avrupa Konseyi Sözleşmesi”, Cumhurbaşkanı Kararının, 20 Mart 2021’de Resmi Gazetede yayımlanmasıyla feshedildi.
AKP’li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın ani aldığı İstanbul Sözleşmesi’nden çekilme kararını kadın örgütleri, Sivil Toplum Kuruluşları ve siyasetçiler Danıştay’a taşıdı.
Kararın iptali için 220 dava açıldı. Bu davalarda, “çekilme kararının iptali ve yürütmesinin durdurulması” talep edildi.
Bu davaları duruşmalı gören Danıştay 10. Dairesi, sözleşmenin feshine ilişkin 20 Mart 2021 tarihli Cumhurbaşkanı Kararı’nın iptali istemli incelemesini tamamladı.
Daire, Cumhurbaşkanı Kararının iptal istemini 3’e karşı 2 oy olmak üzere oy çokluğuyla reddetti. Çekilme kararını Anayasa’ya uygun bulan 3 üyeden biri ise Lütfiye Gözütok Akbulut oldu.
Gerçek Gündem’de yer alan habere göre Akbulut, İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin AKP yönetiminde olduğu dönemde İBB’nin hukuk müşaviri olarak görev yapıyordu. Akbulut, 2018 yılında Erdoğan tarafından Danıştay üyeliğine atandı.
24 SAAT İÇİNDE GERİ GETİRECEĞİZ
CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, TBMM’de muhabirlerin sorularına yanıt verdi.
Danıştay’ın İstanbul Sözleşmesi’nin feshi kararının iptali istemini reddetmesine ilişkin soruya Kılıçdaroğlu, “Bu millete sözüm var, iktidar olduğumuzda, Allah’ın izniyle olacağız halkın takdiri ile, ilk bir hafta hatta 24 saat içinde İstanbul Sözleşmesi’ni tekrar yürürlüğe koyacağız” dedi.
BİR KİŞİYE DUR DİYEMEDİ
CHP Genel Başkan Yardımcısı Muharrem Erkek, karara sosyal medya hesabından tepki gösterdi.
Erkek, “Danıştay, bir kişinin TBMM’yi, hukuku ve Anayasayı yok saymasına dur diyemedi” ifadelerini kullandı.
KİRLİ ZİHNİYETİ MEMNUN ETMEK İÇİN
İyi Parti Genel Başkanı Meral Akşener, “Bugün, kirli bir zihniyeti memnun etmek için verilen bu siyasi karardan sonra; Kadınlara yönelik her türlü şiddette, cübbelerini ilikleyip o imzayı atan parmakların izi olacak. Ama Az Kaldı. Biz geleceğiz ve İstanbul Sözleşmesi yeniden yaşatacak!” ifadeleriyle Danıştay’ın kararını eleştirdi.
HDP’DEN KARARA TEPKİ
HDP Grup Başkanvekili Meral Danış Beştaş sosyal medya üzerinden yaptığı açıklamada karara tepki gösterdi.
NE OLMUŞTU
Kararda, “Türkiye Cumhuriyeti adına 11 Mayıs 2011’de imzalanan ve 10 Şubat 2012 tarihli Bakanlar Kurulu kararı ile onaylanan Kadına Yönelik Şiddet ve Aile İçi Şiddetin Önlenmesi ve Bunlarla Mücadeleye Dair Avrupa Konseyi Sözleşmesi’nin, Türkiye Cumhuriyeti bakımından feshedilmesine, 9 nolu Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 3. maddesi gereğince karar verilmiştir.” denildi.
Feshe ilişkin Cumhurbaşkanı Kararı, sözleşme hükümleri gereğince Avrupa Komisyonuna bildirimden 3 ay sonra yürürlüğe girdi ve Türkiye resmen sözleşmeden ayrılmış oldu.
Bunun üzerine Cumhurbaşkanı Kararının iptali ve yürütmenin durdurulması istemiyle Danıştayda çok sayıda dava açıldı.
Danıştay 10. Dairesi, açılan davalarda yürütmenin durdurulması istemlerini reddetmiş, iptal istemlerini ise duruşmalı olarak ele almıştı.
Duruşmalarda, Danıştay Savcısı, “bir işlem hangi usule uygun tesis edilmişse aynı usule uyularak feshedilmesi gerekmektedir. TBMM’nin uygun bulma kanunuyla yürürlüğe giren bir anlaşmanın feshi ancak TBMM’nin uygun bulma kanunuyla kaldırılması kararı ve cumhurbaşkanının uygun bulmasıyla yürürlükten kaldırılacaktır. Sadece cumhurbaşkanı kararıyla feshedilemez.” görüşünü dile getirerek, işlemin iptaline karar verilmesini istemişti.
Türkiye’nin Avrupa Konseyi Dönem Başkanlığı sırasında İstanbul’da imzaya açılan sözleşme, “İstanbul Sözleşmesi” olarak anılıyor.
Türkiye, sözleşme 11 Mayıs 2011’de imzaya açıldığında ilk imzayı atmış, 24 Kasım 2011’de parlamentosunda diğer ülkelerden önce onaylamış ve onay sürecini sonuçlandıran Bakanlar Kurulu Kararının 8 Mart 2012’de, Dünya Kadınlar Gününde Resmi Gazete’de yayımlanmasını takiben, 14 Mart 2012’de onay belgesini Avrupa Konseyi Sekreteryası’na sunan ilk ülke olmuştu.
